Η κυβέρνηση προωθεί ένα νέο πρόγραμμα για την ανακαίνιση παλαιών και κλειστών ακινήτων, προσφέροντας επιδότηση έως και 90% του κόστους. Στόχος είναι η αντιμετώπιση του οξυμένου στεγαστικού προβλήματος και η επανένταξη στην αγορά χιλιάδων κατοικιών που παραμένουν αναξιοποίητες σε όλη τη χώρα.
Αυτή η πρωτοβουλία έρχεται ως άμεση απάντηση στην οξυμένη στεγαστική κρίση που μαστίζει τη χώρα, με περισσότερα από 750.000 κλειστά ακίνητα να παραμένουν αναξιοποίητα, ενώ παράλληλα η ζήτηση για ποιοτική και οικονομικά προσιτή στέγαση αυξάνεται συνεχώς.
Η ανακαίνιση αυτών των ακινήτων αποτελεί έναν διπλό στόχο: την αναζωογόνηση του αστικού ιστού και την αύξηση της διαθέσιμης προσφοράς κατοικιών.
Το νέο πλαίσιο επιδοτήσεων και οι δικαιούχοι
Η κυβέρνηση προωθεί ένα νέο πρόγραμμα για την ανακαίνιση παλαιών και κλειστών ακινήτων, στοχεύοντας στην αντιμετώπιση του οξυμένου στεγαστικού προβλήματος. Το πρόγραμμα θα προσφέρει άμεση επιχορήγηση που θα καλύπτει έως και το 80% του κόστους, με δυνατότητα ενίσχυσης έως και 90%.
Σύμφωνα με την Καθημερινή, ο συνολικός προϋπολογισμός θα φτάνει τα 500 εκατ. ευρώ και αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους. Βασικός στόχος είναι να επανέλθουν στην αγορά χιλιάδες κλειστά ακίνητα – τα οποία υπολογίζονται σε περισσότερα από 750.000 σε όλη τη χώρα.
Στην πρώτη φάση, περίπου 20.000 ιδιοκτήτες αναμένεται να ωφεληθούν.
Για πρώτη φορά, δικαίωμα συμμετοχής θα έχουν τόσο κλειστά όσο και ανοιχτά, ιδιοκατοικούμενα ακίνητα, ενώ τα εισοδηματικά κριτήρια θα είναι πιο διευρυμένα από προηγούμενα προγράμματα, όπως το πρόγραμμα ανακαίνισης με επιδότηση που αφορούσε παλαιότερες δράσεις.
Στόχος της δράσης είναι τα κλειστά ακίνητα να ανακαινιστούν και στη συνέχεια είτε να κατοικηθούν είτε να ενοικιαστούν για τουλάχιστον πέντε έτη, αυξάνοντας έτσι την προσφορά κατοικιών. Αντίστοιχα, για τα ανοιχτά ακίνητα το πρόγραμμα επιδιώκει τη συνολική αναβάθμιση του οικιστικού αποθέματος, με την προϋπόθεση ότι οι ιδιοκτήτες θα συνεχίσουν να τα κατοικούν για τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά τις εργασίες.
Η αναβάθμιση του γερασμένου κτιριακού αποθέματος είναι κρίσιμη για την οικονομία και την ποιότητα ζωής.
Αναλυτικά οι παρεμβάσεις και τα ποσά
Το πρόγραμμα προβλέπει επιχορήγηση 80%–90%, με ανώτατο ποσό 300 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Έμφαση δίνεται στην ανακαίνιση και σε ήπιες ενεργειακές παρεμβάσεις, όπως νέα κουφώματα, αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης, ηλιακός θερμοσίφωνας, μόνωση ταράτσας ή τοποθέτηση τέντας.
Η επιδότηση καλύπτει και εργασίες όπως υδραυλικά, ηλεκτρολογικά, πλακάκια, δάπεδα, μπάνιο ή κουζίνα.
Η επιχορήγηση προσαυξάνεται κατά 5% για ορεινές και νησιωτικές περιοχές και κατά επιπλέον 5% για τρίτεκνες, πολύτεκνες οικογένειες ή οικογένειες με ΑμεΑ. Οι δαπάνες ανακαίνισης θα αποτελούν το 60%–80% του συνολικού προϋπολογισμού, ενώ οι ενεργειακές παρεμβάσεις το 20%–40%.
Δικαιούχοι θα είναι ακίνητα με οικοδομική άδεια έως 31 Δεκεμβρίου 1990 και επιφάνεια έως 120 τ.μ. Η μέγιστη επιδότηση θα φτάνει τα 36.000 ευρώ. Δεν υπάρχει όριο ηλικίας για τους αιτούντες, ενώ κάθε ιδιοκτήτης μπορεί να υποβάλει αίτηση για περισσότερα από ένα ακίνητα.
Νομικοί και οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η διεύρυνση των κριτηρίων και η υψηλή επιδότηση καθιστούν το πρόγραμμα ιδιαίτερα ελκυστικό, με την προσδοκία να κινητοποιήσει ένα σημαντικό μέρος του αδρανούς κτιριακού αποθέματος. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα του προγράμματος θα κριθεί από την ταχύτητα υλοποίησης και την απορρόφηση των κονδυλίων, καθώς και από την ικανότητα να προσελκύσει ιδιοκτήτες σε απομακρυσμένες περιοχές.
Επέκταση στους ΟΤΑ και κοινωνικός αντίκτυπος
Παράλληλα, προγραμματίζεται επέκταση της δράσης προς τους ΟΤΑ, ώστε να ανακαινιστούν δημοτικά και περιφερειακά ακίνητα σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές. Στόχος είναι να δοθούν λύσεις στο πρόβλημα στέγασης δημοσίων υπαλλήλων – όπως εκπαιδευτικών, γιατρών, αστυνομικών και πυροσβεστών – σε περιοχές όπου τα ενοίκια είναι απαγορευτικά.
Τα ανακαινισμένα ακίνητα θα εκμισθώνονται μακροχρόνια σε τοπικές αρχές και στη συνέχεια θα διατίθενται σε δημόσιους λειτουργούς που υπηρετούν σε περιοχές με έντονα στεγαστικά προβλήματα.
Η χρηματοδότηση θα προέλθει από το ΕΣΠΑ, καθώς το στεγαστικό αναγνωρίζεται πλέον σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως κρίσιμο κοινωνικό ζήτημα, ιδιαίτερα στην Ελλάδα όπου η δεκαετής κρίση συρρίκνωσε τα εισοδήματα και πάγωσε την οικοδομική δραστηριότητα.
Προοπτικές και επόμενα βήματα
Η έναρξη του προγράμματος τον Φεβρουάριο του 2026 αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην αγορά ακινήτων και να προσφέρει πρακτικές λύσεις στο στεγαστικό πρόβλημα. Η επέκταση της δράσης και στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπογραμμίζει την ολιστική προσέγγιση της κυβέρνησης, με στόχο την κοινωνική συνοχή και την στήριξη των τοπικών κοινωνιών, ιδιαίτερα στις δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας.