Η φετινή χρονιά στην παραγωγή ελαιολάδου χαρακτηρίζεται από σημαντική μείωση, με τους παραγωγούς να αναφέρουν σοβαρές δυσκολίες στην καλλιέργεια και τη συγκομιδή. τελευταία πενταετία αποτελεί περίοδο με γενικά χαμηλή παραγωγή, ενώ η χρονιά του 2022 ήταν η μόνη με καλή απόδοση, σύμφωνα με το ρεπορτάζ. Ισπανική παραγωγή αναφέρεται ως βασικός παράγοντας που διαμορφώνει τις διεθνείς τιμές.
Παράγοντες που πλήττουν την παραγωγή
Παραγωγοί σημειώνουν ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες έχουν περιορίσει τη συγκομιδή, ενώ η παρουσία μυκητολογικών ασθενειών και ο δάκος επιβαρύνουν τις καλλιέργειες. Σε πολλές περιοχές οι καλλιεργητικές δαπάνες αυξήθηκαν, με αποτέλεσμα το κόστος παραγωγής να ανεβαίνει σημαντικά.
Στο πλαίσιο αυτό αναφέρεται επίσης η έλλειψη εργατών γης, που κάνει πιο δύσκολη τη συγκομιδή και οδηγεί σε φαινόμενα εγκατάλειψης ελαιώνων. έλλειψη εργατών καταγράφεται σε πολλές κοινότητες, σύμφωνα με τις τοποθετήσεις που μεταδόθηκαν στο ρεπορτάζ.
Παράλληλα, οι παραγωγοί επισημαίνουν ότι οι αλλαγές στο κλίμα δεν περιορίζονται στα θερμά καλοκαίρια, καθώς οι ζεστοί χειμώνες ευνοούν ασθένειες των ελαιοδέντρων. Η κλιματική αλλαγή εμφανίζεται πολλαπλά μέσα στην καλλιεργητική περίοδο.
Ο ρόλος της Ισπανίας στη διεθνή αγορά
Κατά τους παραγωγούς, οι τιμές του ελαιολάδου καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία της παραγωγής στην Ισπανία, που είναι η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα. Φέτος η Ισπανία πλήττεται από ξηροθερμικές συνθήκες και παρατεταμένη ανομβρία.
Αρχικές προβλέψεις για παραγωγή περίπου 1,3 εκ. τόνους έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω, με εκτιμήσεις να φέρνουν την παραγωγή κοντά στο 1,2 εκ. τόνους, χωρίς όμως να είναι ορατή η πορεία των βροχών. Η αβεβαιότητα αυτή επηρεάζει διεθνώς τις τιμές.
Η καθοριστική επίδραση της ισπανικής παραγωγής καθιστά δύσκολη την αυτόνομη διαμόρφωση τιμών για άλλες χώρες, μεταξύ αυτών και για την Ελλάδα. διεθνής αγορά παραμένει ο κατεξοχήν δείκτης στην τρέχουσα περίοδο.
Τρέχουσες τιμές παραγωγού και λιανικής
Σύμφωνα με δηλώσεις του Γιώργου Κόκκινου, πρόεδρου του Αγροτικού Συνεταιρισμού «ΝΗΛΕΑΣ», η τιμή παραγωγού αυτή τη στιγμή κυμαίνεται περίπου στα 4,80 με 5 ευρώ το λίτρο, επίπεδο που προσεγγίζει το κόστος παραγωγής.
Ο ίδιος σημείωσε ότι το παλιότερο κόστος παραγωγής βρισκόταν κοντά στα 3,5 ευρώ, ενώ σήμερα έχει αυξηθεί στα περίπου 5 ευρώ, γεγονός που μειώνει το περιθώριο κέρδους για τον παραγωγό. Οι αυξήσεις των εισροών επηρεάζουν την οικονομική βιωσιμότητα.
Στα σούπερ μάρκετ οι τιμές που συναντούν οι καταναλωτές μπορεί να κυμαίνονται περί τα 7-9 ευρώ το λίτρο, σε προϊόντα που ενδεχομένως αγοράστηκαν νωρίτερα από τον τρέχοντα γύρο παραγωγής. Η αλυσίδα αξίας περιλαμβάνει πολλούς κρίκους μέχρι την τελική τιμή.
Προκλήσεις και προοπτικές για τους παραγωγούς
Οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν συνδυασμό προβλημάτων: μειωμένη παραγωγή, αυξημένο κόστος και δυσκολία στην πρόσβαση σε εργατικό δυναμικό, στοιχεία που οδηγούν σε έντονη πίεση για τον κλάδο. μείωση παραγωγής αναφέρεται ως βασικό πρόβλημα από τους εμπλεκόμενους.
Η ανησυχία για φαινόμενα εγκατάλειψης ελαιώνων υπογραμμίζει την ανάγκη για μέτρα στήριξης, ειδικά σε περιοχές με υψηλό κόστος καλλιέργειας. Η βιωσιμότητα των οικογενειακών μονάδων μοιάζει πλέον πιο επισφαλής, σύμφωνα με τις τοποθετήσεις που μεταδόθηκαν στο MEGA Σαββατοκύριακο.
Οι επόμενοι μήνες, και κυρίως η εξέλιξη των βροχοπτώσεων, θα καθορίσουν την τελική εικόνα της παραγωγής και των τιμών σε διεθνές επίπεδο, με άμεσες επιπτώσεις στην εγχώρια αγορά. επόμενη περίοδος θεωρείται κρίσιμη για την πορεία του κλάδου.