Χιλιάδες Έλληνες πλημμύρισαν τους δρόμους της Αθήνας τη Δευτέρα, σε μια συγκινητική πορεία μνήμης για την 52η επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973, η οποία συνέβαλε στην πτώση της στρατιωτικής χούντας. Η φετινή διαδήλωση, που κατέληξε στην πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών, συνδύασε ιστορικά αιτήματα με σύγχρονες διαμαρτυρίες, αναδεικνύοντας την διαχρονική σημασία του μηνύματος της αντίστασης.
Η ιστορική σημασία της εξέγερσης του Πολυτεχνείου
Αυτή η ετήσια πορεία έρχεται ως συνέχεια της εξέγερσης της 17ης Νοεμβρίου 1973, ένα κομβικό γεγονός στην ελληνική ιστορία, όπου φοιτητές αντιστάθηκαν σθεναρά στο καθεστώς της στρατιωτικής χούντας. Η βίαιη καταστολή της εξέγερσης από τα τανκς του στρατού, που εισέβαλαν στις πύλες του Πολυτεχνείου, είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων και σηματοδότησε την αρχή του τέλους για τη δικτατορία των συνταγματαρχών, η οποία έπεσε λίγους μήνες αργότερα, το 1974.
Η μνήμη αυτού του αγώνα παραμένει ζωντανή και επίκαιρη, συμβολίζοντας τον αγώνα για τη δημοκρατία και την ελευθερία.
Η πορεία προς την πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών αποτελεί ένα σταθερό σημείο αναφοράς, καθώς πολλοί Έλληνες κατηγορούν τις ΗΠΑ για στήριξη της στρατιωτικής δικτατορίας του 1967-1974. Αυτή η παράδοση διαμαρτυρίας συχνά μετατρέπεται σε ευκαιρία για την έκφραση πολιτικών διαμαρτυριών κατά κυβερνητικών πολιτικών, αναδεικνύοντας τη διαρκή σύνδεση του παρελθόντος με τις σύγχρονες κοινωνικές ανησυχίες.
Οι φετινές διαδηλώσεις και τα μηνύματα
Χιλιάδες πολίτες, κυρίως νέοι, συμμετείχαν στη φετινή πορεία, κρατώντας στην κεφαλή της ένα ματωμένο λάβαρο που ανήκε στους φοιτητές της εξέγερσης του 1973. Η πομπή σταμάτησε συμβολικά έξω από το Κοινοβούλιο, όπου οι διαδηλωτές έψαλαν τον εθνικό ύμνο, τιμώντας τα θύματα του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος του 2023, της φονικότερης σιδηροδρομικής τραγωδίας της χώρας.
Το δυστύχημα αυτό έχει καταστεί ένα επώδυνο σύμβολο των κρατικών αδυναμιών και των αποκλίσεων στην πολιτική.
Κατά την άφιξή τους στην πρεσβεία των ΗΠΑ, η οποία ήταν αποκλεισμένη από σειρές αστυνομικών λεωφορείων, οι διαδηλωτές συνέχισαν να εκφράζουν τα αιτήματά τους. Πολλοί κρατούσαν γαρίφαλα ή πανό με το σύνθημα «Αντίσταση», ενώ άλλοι φώναζαν συνθήματα αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους.
Προτεινόμενο Πολυτεχνείο: Χιλιάδες τιμούν την 42η επέτειο, έκλεισαν οι πύλες
Η 21χρονη Νίκη Στάινχαουερ υπογράμμισε την αιώνια επικαιρότητα του μηνύματος του Πολυτεχνείου, διαμαρτυρόμενη για πρόσφατο νόμο που επεκτείνει τις ώρες εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Ο αντίκτυπος και οι αντιδράσεις
Η αστυνομία είχε αναπτύξει περίπου 5.000 αστυνομικούς στην Αθήνα για την περιφρούρηση της πορείας. Πριν την έναρξη της διαδήλωσης, περισσότερα από 30 άτομα προσήχθησαν και 11 συνελήφθησαν, σύμφωνα με ανακοίνωση της αστυνομίας. Παρά τις προληπτικές αυτές ενέργειες, η πορεία διεξήχθη σε μεγάλο βαθμό ειρηνικά, με τις εντάσεις να παραμένουν ελεγχόμενες.
Η φετινή συμμετοχή και η ποικιλία των συνθημάτων αντικατοπτρίζουν ένα ευρύτερο κοινωνικό κλίμα ανησυχίας και διεκδίκησης. Αναλυτές επισημαίνουν ότι η σύνδεση ιστορικών γεγονότων με σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα, όπως η εργασιακή νομοθεσία ή η τραγωδία των Τεμπών, ενισχύει την απήχηση της διαδήλωσης και την καθιστά σημείο εκτόνωσης για ποικίλες δυσαρέσκειες.
Οι συλλήψεις διαδηλωτών, αν και περιορισμένες, υπογραμμίζουν την επιφυλακτικότητα των αρχών απέναντι σε τέτοιες εκδηλώσεις.
Το μήνυμα του Πολυτεχνείου στο σήμερα και το μέλλον
Η επέτειος του Πολυτεχνείου παραμένει μια ισχυρή υπενθύμιση της σημασίας της δημοκρατίας και της ανάγκης για κοινωνική δικαιοσύνη. Η διαρκής αναφορά στο ιστορικό γεγονός από τη νέα γενιά, όπως εκφράστηκε από τη Νίκη Στάινχαουερ, δείχνει ότι το μήνυμα της αντίστασης κατά της αυθαιρεσίας και της καταπίεσης δεν έχει χάσει την ισχύ του.
Αντιθέτως, βρίσκει νέους τρόπους έκφρασης απέναντι σε σύγχρονες προκλήσεις, από τα εργασιακά δικαιώματα μέχρι την κρατική αποτελεσματικότητα.
Οι επόμενες ετήσιες πορείες αναμένεται να συνεχίσουν να λειτουργούν ως βαρόμετρο του κοινωνικού κλίματος, ενσωματώνοντας νέες διεκδικήσεις, ενώ παράλληλα θα διατηρούν τον ιστορικό τους πυρήνα. Η ικανότητα της ελληνικής κοινωνίας να ανασυνδέει το παρελθόν με το παρόν, μέσω τέτοιων συμβολικών πράξεων, είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της συλλογικής μνήμης και την ενίσχυση της δημοκρατικής συνείδησης.
