- Η Αναστασία Γιάμαλη κατήγγειλε τη θεσμική αδράνεια και τον σεξισμό με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών.
- Τόνισε ότι μία στις τρεις γυναίκες παγκοσμίως έχει υποστεί βία, ενώ μία στις 12 στην ΕΕ διαδικτυακή παρενόχληση.
- Επέκρινε την έλλειψη νομικής αναγνώρισης της γυναικοκτονίας και την ενοχοποίηση των θυμάτων.
- Ζήτησε να πάψει ο φόβος να είναι κανονικότητα και να υπάρξει ουσιαστική θεσμική προστασία και εκπαίδευση για τη συναίνεση.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών, η δημοσιογράφος Αναστασία Γιάμαλη προχώρησε χθες σε μία από τις πιο αιχμηρές παρεμβάσεις της στο Instagram. Κατήγγειλε την κοινωνική «κανονικότητα» που νομιμοποιεί τον σεξισμό, την ενοχοποίηση των θυμάτων και τη θεσμική αδράνεια, απαιτώντας ουσιαστικές αλλαγές και θεσμική προστασία για τις γυναίκες.
Η παρέμβαση της Αναστασίας Γιάμαλη έρχεται ως συνέχεια των συνεχών αιτημάτων από φεμινιστικές οργανώσεις και μερίδα της αντιπολίτευσης για την νομική αναγνώριση της γυναικοκτονίας, αναδεικνύοντας την ανάγκη για ριζικές αλλαγές στον τρόπο που η κοινωνία και η πολιτεία αντιμετωπίζουν την έμφυλη βία. Η δημοσιογράφος επισημαίνει ότι η συζήτηση πρέπει να μετατοπιστεί από την ευθύνη των θυμάτων στην ουσιαστική προστασία και την εξάλειψη του φόβου.
Η παρέμβαση της Αναστασίας Γιάμαλη και η «κανονικότητα» του φόβου
Στην παρέμβασή της, η Αναστασία Γιάμαλη αντιστρέφει το κυρίαρχο αφήγημα του «να προσέχουν οι γυναίκες», τονίζοντας πως ο φόβος δεν πρέπει να θεωρείται κανονικότητα. Η δημοσιογράφος του Mega υπογραμμίζει πως, ενώ η 25η Νοεμβρίου είναι αφιερωμένη στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, η πραγματικότητα της επόμενης μέρας συχνά επαναφέρει μια κοινωνική «κανονικότητα» που νομιμοποιεί τον σεξισμό και την ενοχοποίηση των θυμάτων. Αυτή η «κανονικότητα» περιλαμβάνει τη θεσμική αδράνεια απέναντι σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η αναγνώριση της γυναικοκτονίας.
Στατιστικά στοιχεία και η θεσμική αδράνεια
Η Γιάμαλη επικαλείται συγκλονιστικά στοιχεία, αναφέροντας ότι παγκοσμίως, σχεδόν μία στις τρεις γυναίκες άνω των 15 ετών έχει υποστεί ενδοοικογενειακή ή σεξουαλική βία, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αριθμός που αγγίζει τα 840 εκατομμύρια γυναίκες. Επιπλέον, μία στις 12 γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποστεί διαδικτυακή παρενόχληση. Παρά την ύπαρξη δομών όπως το panic button, γραμμές βοήθειας, 44 συμβουλευτικά κέντρα και 20 ξενώνες, όπως ο Ξενώνας Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών του Δήμου Πειραιά, η δημοσιογράφος τονίζει ότι «δεν έχει γίνει ό,τι χρειάζεται». Η Ελληνική Αστυνομία, όπως ανακοίνωσε ο Αρχηγός της, αντιμετώπισε πάνω από 19.000 υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας το δεκάμηνο του 2025, με 47 συλλήψεις ημερησίως, γεγονός που υπογραμμίζει την έκταση του προβλήματος.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η έλλειψη νομικής αναγνώρισης της γυναικοκτονίας ως διακριτού εγκλήματος αποτελεί ένα σημαντικό κενό στο νομικό πλαίσιο, παρά τα συνεχή αιτήματα από φεμινιστικές οργανώσεις και την αντιπολίτευση. Αυτό το κενό, σε συνδυασμό με την ενοχοποίηση των θυμάτων σε δικαστικές διαδικασίες, δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου ο φόβος παραμένει μια αποδεκτή «κανονικότητα» για πολλές γυναίκες.
Παραδείγματα σεξισμού και ενοχοποίησης θυμάτων
Η Γιάμαλη παραθέτει μια σειρά από παραδείγματα που συνθέτουν αυτή την «κανονικότητα»: από την άρνηση των κυβερνώντων να αναγνωρίσουν τη γυναικοκτονία, μέχρι τις ερωτήσεις προς καταγγέλλουσες βιασμού για το εσώρουχο που φορούσαν. Αναφέρεται επίσης σε ομάδες στα social media, όπως η ιταλική «Μία Μόλιε», όπου άνδρες μοιράζονταν προσωπικές φωτογραφίες γυναικών χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Επιπλέον, καταγγέλλει τον σεξισμό σε πολιτικό επίπεδο, με υπουργούς να σχολιάζουν τις εμφανίσεις τραγουδιστριών στη Eurovision με γνώμονα τη σεμνότητα, ή βουλευτές να απευθύνουν σε γυναίκες πολιτικούς σεξιστικά σχόλια, όπως «να κάνουν κανένα παιδί».
Το αίτημα για ουσιαστική προστασία και συναίνεση
Η δημοσιογράφος εκφράζει την κόπωση των γυναικών από το μήνυμα «να προσέχουν», ζητώντας την εξάλειψη της κανονικοποίησης της έμφυλης βίας. Ζητάει ένα περιβάλλον όπου κορίτσια και αγόρια θα γνωρίζουν τι σημαίνει όρια, συναίνεση και ασφαλές σεξ, και όπου οι νέες γυναίκες δεν θα φοβούνται να φλερτάρουν ελεύθερα. Το βασικό αίτημα είναι η πλήρης στήριξη των θυμάτων από τις δομές της πολιτείας, ώστε κάθε γυναίκα που κακοποιείται να νιώθει ασφαλής.
Η επόμενη μέρα και το μήνυμα για το μέλλον
Το μήνυμα της Αναστασίας Γιάμαλη είναι σαφές: η καταπολέμηση της έμφυλης βίας απαιτεί μια ριζική αλλαγή νοοτροπίας και θεσμικής προσέγγισης. Η ελπίδα είναι ότι η Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών θα λειτουργήσει ως καταλύτης για να πάψει ο φόβος να είναι κανονικότητα, δημιουργώντας μια κοινωνία όπου η ισότητα και ο σεβασμός θα είναι οι πραγματικές νόρμες, και όχι η εξαίρεση.
Πώς να αναζητήσετε βοήθεια
- Επικοινωνήστε με τη Γραμμή SOS 15900 για άμεση βοήθεια και καθοδήγηση.
- Χρησιμοποιήστε το Panic Button, εάν είναι διαθέσιμο, για άμεση ειδοποίηση των αρχών σε περίπτωση κινδύνου.
- Απευθυνθείτε σε ένα από τα 44 συμβουλευτικά κέντρα ή τους 20 ξενώνες φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών για ψυχολογική και νομική στήριξη.
- Μην διστάσετε να αναζητήσετε βοήθεια από την Ελληνική Αστυνομία, η οποία χειρίζεται υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας.