Η κυβέρνηση εισήγαγε μέτρα που αναδιαμορφώνουν τη φορολογία των ακινήτων με στόχο την αύξηση της προσφοράς για μακροχρόνια μίσθωση και τη μείωση του κόστους στέγασης. Στο κέντρο των αλλαγών βρίσκεται η μείωση του μεσαίου συντελεστή φόρου ενοικίων από 35% σε 25 τοις εκατό, ενώ παράλληλα θεσπίζονται τριετείς απαλλαγές για συγκεκριμένες μισθώσεις.
Μείωση συντελεστή και επιπλέον ελαφρύνσεις
Η αλλαγή στον συντελεστή θεωρείται σημαντική καθώς πρόκειται για την πρώτη ευρεία ελάφρυνση σε διάρκεια άνω της δεκαετίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμος 5246/2025 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ. Επιπλέον, ο νέος νόμος φέρνει πακέτο παρεμβάσεων που στοχεύει στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών και στη σταθεροποίηση των ενοικίων.
Μέρος των ρυθμίσεων περιλαμβάνει και την επέκταση φορολογικών μέτρων όπως η αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για το 2026, ενώ υπάρχουν προβλέψεις για απαλλαγές σε μικρούς οικισμούς από τον ΕΝΦΙΑ ιδιοκατοίκησης. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ιδιοκτήτες που συμμορφώνονται με τα κριτήρια μπορεί να δουν άμεσα φορολογικά οφέλη.
Προϋποθέσεις και διάρκεια της τριετούς απαλλαγής
Η κύρια ρύθμιση για την απαλλαγή προβλέπει ότι το εισόδημα από μισθώματα δεν φορολογείται για τους πρώτους 36 μήνες όταν πρόκειται για μίσθωση κύριας κατοικίας με διάρκεια τουλάχιστον τριών ετών, σε περίοδο από τις 8 Σεπτεμβρίου 2024 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026.
Η ρύθμιση αφορά κατοικίες έως 120 τ.μ. με αύξηση του ορίου κατά 20 τ.μ. για κάθε επιπλέον παιδί σε οικογένειες με πάνω από δύο παιδιά, και ενεργοποιείται μόνο αν πληρούνται οι όροι χρήσης.
Στις προϋποθέσεις περιλαμβάνονται ιδιότητες ακινήτων που είτε ήταν κενές διάστημα τουλάχιστον τριών συνεχόμενων ετών είτε είχαν διατεθεί νόμιμα σε βραχυχρόνια μίσθωση το προηγούμενο φορολογικό έτος, με όλα τα στοιχεία να τεκμηριώνονται μέσω εμπρόθεσμων φορολογικών δηλώσεων.
Η τήρηση των δηλώσεων κρίνεται ουσιώδης για τη διατήρηση της απαλλαγής, και κάθε παράβαση επισύρει συνέπειες.
Ειδικές ρυθμίσεις για δημόσιους λειτουργούς και συνέπειες διακοπής
Για εργαζόμενους σε κρίσιμους τομείς του Δημοσίου προβλέπεται ειδικό καθεστώς που επιτρέπει την ενεργοποίηση της απαλλαγής ακόμη και με μισθώσεις έξι μηνών, ενώ επιτρέπονται διαδοχικές συμβάσεις υπό τον όρο ότι δεν επιστρέφει το ακίνητο στη βραχυχρόνια μίσθωση.
Η ρύθμιση απευθύνεται κυρίως σε γιατρούς νοσηλευτές εκπαιδευτικούς και ένστολους που χρειάζονται ευέλικτες λύσεις στέγασης.
Σε περίπτωση διακοπής της μίσθωσης, η απαλλαγή συνεχίζει να ισχύει μόνο εφόσον το ακίνητο επαναμισθωθεί εντός τρών μηνών με νέα τριετή σύμβαση, ενώ για τις μισθώσεις σε δημόσιους λειτουργούς η προθεσμία μειώνεται σε εξάμηνο. Αν το ακίνητο δεν επανανοικιαστεί εγκαίρως ή συμβεί δεύτερη συνεχόμενη λύση μίσθωσης, επέρχεται οριστική απώλεια της απαλλαγής.
Διευρυντική προσέγγιση επιτρέπει την ένταξη στην απαλλαγή κατοικιών που προέκυψαν από αλλαγή χρήσης, όπως μετατροπές πρώην επαγγελματικών χώρων σε κατοικίες, συμβάλλοντας στην αύξηση της διαθέσιμης προσφοράς χωρίς νέα οικοδομική επέκταση. Η εφαρμογή των νέων κανόνων απαιτεί προσεκτική τήρηση των φορολογικών δηλώσεων και των όρων των μισθώσεων για την αποφυγή αναδρομικών καταλογισμών.